Neoplastizismoa

Abangoardiako mugimendu hau Theo van Doesburg-ek sortu zuen Herbeheretan eta pintura eta eskulturako arte bat izan zen, eredu arkitektonikoak izan arren. Mugimenduko oinarrizko helburua forma eta kolore puruak sortze azen, errealismo eta artistaren hunkimena baztertua.

Neoplastizismoa artearen hasierako oinarrietara itzultzen da: kolorea, forma, maila eta lerroa. Artistek lerro zuzenak horizontal eta bertikala keta beltza, zuria, grisa eta oinarrizko koloreak erabiltzen zituzten.

Neoplastizismoa 1919an bukatu zen van Doesburg-ek Abstrakzio-Sorkuntza sortu zuenean. Neo-plastizismoa eragin handiko aizan zen Bauhausen eta Nazioarteko Estiloaren garapenean. Mugimendu honetako artistarik famatuena Mondrian da.

Neoplastizismoaren oinarriak hauek dira:
· Kolorea lehen mailakoa izan behar du: gorria, urdina eta horia eta ez koloreak (beltza, grisa eta zuria).
· Azalerak laukizuzen lauak edo prismak izan behar dute.
· Oreka estetikoa lortu nahi dute eta horretarako oposizioa erabiltzen dute.
· Elementu konpositiboak lerro zuzenak edo forma errektangeluarrak dira.
· Simetria ez dute erabiltzen.
· Oreka eta erritmoa proportzioa eta kokapenaren arabera indartzen dira.
Mondrian pintore figuratibo bezala has izen 1911 arte Parisen kubistekin elkartu zela eta bere iritzia artelana eraikitzeko aldatu zuela. Ondoren bere balio primarioen poesia eta ikuspegi estrukturala garatu zuen. Londonera eta New York-era joan zen non animazio bisualaren frakzioa bereganatu zuen bere espazio piktorikoan.

Mondrianen iritziz kubismoa arrazionala da baina ez da nahikoa azken ondorioetara iristen ez delako. Gauzak ezin dira ulertu sentitu gabe baina horretarako haien esentzia ezagutu behar da eta horretarako pentsaera sakona behar da. Kontutan izanik gizakien pentsatzeko aukera berdina da pertsona guztietan, prozesu mentala oinarrizko ideia batzuetan oinarritu behar da, hau de, lerroa, oinplano eta oinarrizko koloreen elementuak.

1920 eta 1940 bitartean egindako pintura guztiak antzekoak dira: koordinatuen sare bat dimentsio desberdinetako laukiak eta formak eta oinarrizko koloreak edukitzen dutela zuriaren gehiengo batekin –argia irudikatzen duela – eta beti agertzen den beltza (argiaren falta). Esperientziako edozein errealitatea, desberdina izan badaiteke ere, kontzientziako betiko egitura irudikatu behar du.

Bere pintura urbanismo perfektuan sar daiteke: hiriaren helburua gizarterako espazio bat izateko, arrazional aizan behar duela, etikoa eta estetikoa. Bere lanak eragin handia izan zuen arkitekturan, baina ez bakarrik forma arkitektonikoetan espazioen funtzionalitatean, oinplanoak eta edozein gauza hauek banatzeko baizik. Horregatik bere lanek hotzak ematen badute ere Cezanne ondoren ber aizan zen garrantzitsuena arte modernoko kontzientzia zibikoan.

Neoplastizismoa

View more presentations from mfresnillo.