Artista emakumea denean

Arteko mundu honetan ohitutak gaude gizonezko izen asko ikusten. Askotan iritsi gara pentsatzera ea ez ote zen emakumerik arteko mundu honetan estimatua merezi zuenik. Hasieran haien izenak aurkitzea ez zen erreza izan eta, gehiago dena, historiako hainbat momentuetan guztiz ezinezkoa da haien berri izatea baina gero eta presenteagoak aurkitzen ditugu.

Dena den, Artearen Historian zehar emakumea toki guztietan agertzen zaigu, batez ere modelo bezala, baina ezin dugu ahaztu bestaldean, mihisean lan egiten, harriari forma emanez edo eraikuntza baten oinplanoak egiten emakumeak egon daitezkela ere. Honetaz aparte ezin dugu ahaztu batzuk izandako papera arteko mezenas bezala, Peggy Guggenheim bezala, bakarra ez bada ere.

Gaur gure omenaldi txiki bat egin nahi izan diegu emakume artista hauei eta horretarako aukeratu ditugu arte nagusi bakoitzeko adibide bat: pinturan Georgia O´Keeffe amerikanoa, eskulturan Camille Claudel frantsesa eta arkitekturan Zaha Hadid irakiarra, orain arte Pritzker saria (arkitekturako nobel antzekoa) lortu duen emakume bakarra. Haien bidez erreibindikatu nahi dugu emakumearen papera arteko ekoizle bezala.

Georgia O´Keeffe famatua da bere abstrazioaz eta baita loreak, basamortuko bistak, paisai urbanoak gauez pintatzen dituelako. Sinpletasunez beteriko irudiak dira baina sentsibilitate handikoak ere.

Camille Claudel Rodin eskultore famatuaren ikaslea izan zen eta berarekin bizi zen. Esaten da Rodinen obretan berak egiten zituela hasierako lanak. Claudelen obra ez da Rodinen obraren kopia bat bakarrik, indar handiko errepresentazio bat baizik. Emozionalki inestableak izatea bere bizitzako etapa luze bat sanatorio batean ematera eraman zuen.

Zaha Hadid arkitektoaren lana dekonstruktibismoaren joeran txertatu daiteke. Iraken jaioa, gaur egunean Ingalaterran dauka bere estudio non abanguardiako obrak eta proiektu oso garrantzitsuak egiten diren. Pritzker saria lortu du, beste batzuen artean, eta emakumezko arkitektoen artean destakatzen da, izen bakarra ez bada ere.