sábado, 28 de febrero de 2009

Eskultura Barrokoa Espainian

Italian eta Frantzian eskultura handia garatzen den bitartean, Bernini jarraituz, marmola edo brontzea erabiliz eta barietate handiko gaiekin, Espainian normalean egurrezko eskultura polikromatua egiten da, erlijiosoa, Kontra Erreferomaren zerbitzuan, pietatez beteta. Kristo, Birjina edo sainduen irudiak dira gizakiak bezala trataturik, mina, larritasuna, heriotza edo estasia irudikatzen dutela.

Eskultoreak errealitatera hurbiltzen dira eta gaiaren trataerak hunkitu egiten ditu prozesioetara joaten den jendea. Sainduak bizirik bailiren agertzen dira, eguneroko bizitzan bezala. Erlijioan eragin handia dauka horregatik eskari handia egiten da. Herri pietateak kofradiak sortzera eramaten du, bakoitzak bere Pasoa duela (latinetik passus= sufrimendua). Aste Santuan prozesioak erlijiosidadeko herri espresioa bihurtzen dira. Erretaulak mugi daitezken irudiekin dekoratzen dira eta honela prozesioetan ateratzen dituzte.

Pesimismoa eta krisian dagoen gizarte honen jarrera eskultura funerarioan ikusten da.

Errealitatea irudikatzeko desioa efektuak bidertzen ditu. Hasteko, irudiak polikromoak dira, urrea baztertu egiten da eta irudiak kolore errealistaz egiten dira, batzuetan benetako jantziak jartzen dizkiete eta bakarrik daukate landu aburua, eskuak eta oinak. Beste kasuetan benetako ilea, hatzaparrak, hortzak edo kristalezko begiak eta malkoak erabiltzen dituzte. Abereen larrua irekiak dauden zauriei errealismo handiagoa emateko erabiltzen dira, antzerkiko efektuak lortzen.

Hasieran eskultura espainolak ez zuen izan italiarrak zuen dinamismoa eta antzoki itxura eta Berpizkundea eta Manierismoari lotuta zegoen, naturalismoa aurreratuz. XVII. mendetik aurrera Gortean eta Andaluzian Berniniren eraginpeko barrokoa has izen eta hurrengo mendean erabat garatu zen.


Bi erregio bereizten dira, biak hiper-errealistak:
-Gaztela: Valladoliden Gregorio Fernandez artista garrantzitsuena da. Bere irudiak zaurituak daude, minduak edo hunkituak; bere errealismoa biolentoa da, keinu dramatikoz. Urrearen efektua baztertu zuen kolore lauak erabiltzeko.

-Andaluzia: Sevillan zentratua, Juan Martinez Montañes-ekin eta Granadan Alonso Cano eta Pedro de Menarekin. Eskultura lasaia da, edertasun zuzena irudikatu nahi du eduki espiritualak ahaztu gabe. Klasizismo errealistak esaltazio mistikora eraman zuen. Urrearen erabilera ugaria egiten dute.

XIII. mendean Levanteko taldea agertu zen, Elche-n baina bereziki Murtzian Francisco Salzillo-rekin, barrokoaren erabilera itxi zuen autorea klasizismoarekiko gustua zabaltzeko.


No hay comentarios: