lunes, 21 de enero de 2008

Berpizkundeko Eskultura








Natura eta giza gorputzaren aurkikuntza Antzinatea baino garrantzitsuagoak izan ziren. Polikromiak, doratuek eta erabilitako hainbat teknikek lanaren kalitate piktorikoa azpimarratzen dute. Beste berrikuntza bat da artista ez dela bakarrik artisau bat, ornatzeko helburua duen pertsona bat baino. Eskultura eta pintura askotan agertuko dira elkarrekin. Proiektuak oso garrantzitsuak izan ziren Florentzia bezalako hirietan, non lehiaketak antolatu ziren, Baptisterioko Ateak egiteko bezala.



Quattrocento bitartean definitzeko gogo bat dago eta idealizatu baina giza gorputz naturalistakoak irudikatzen dira. Berrikuntza da edertasuneko kontzeptua gazteekin identifikatua, boterean zeuden adineko pertsonek izaki hauek bigarren plano sozial batera mugatzen zuten bitartean.
Eskulturek hiru ezaugarri dituzte:
· Tradizio gotikoa
· Antzinateko berrikuntza
· Ikuspuntu bakarra erabiltzeko joera, frontalitatea azpimarratuz.


Tipologia



· Hilobiak:
Horman egindako hilobiak Berpizkundeko garrantzitsuenak izan ziren. Haietan nabaritzen da erretaulen eragina: eskulturak eta pilastrak alineatzen dira. Artistek egitura hirukoitza erabiltzen zuten, erdiko arkua non hildakoen irudia egoten zen, alboetako nitxoekin kontrastatzen zuen. Alboko nitxo horietan santuak edo bertuteen irudikapenak egiten ziren. Hildakoaren irudikapenak erretratuko kontzeptu berri bat erakusten zuen. Aurpegiak normalean idealizatuak agertzen dira.
















· Ekuestreak edo zaldi gainekoak:
Pertsona bat zaldi gainean tamaina naturalean irudikatzea gai erakargarria zen. Lan hau brontzez egitea ezinezkoa izan zen mendearen bigarren partera arte, laneko prezioa eta arazo teknikoak zirelako brontzea funditzeko. Monumentuetan hirietarako bertuteko adibideak diren gizonezkoak irudikatzen dira. Jarraitutako eredua Marco Aurelioarena da. Lehenago beste material ez iraunkorretan egindako beste ereduak egon ziren ere. Adibiderik onenak Gattamelata Condottieroa, Donatellok egina eta Colleoni Condottieroa, Verrochiok egina dira.










· Erretratua:
Medailak egiteko artea garatu zen. Hauetan saiatzen ziren pertsona indibidualen ezaugarriak plasmatzen, bereziki fisonomia eta espresio psikologikoan arreta jartzen. Emakumezkoen erretratuetan emakumeen edertasuna irudikatu nahi zuten eta trataera nahiko biguna ematen zieten.




· Biluziak:
Gizonezkoa egiten da gehiago. Tradizio gotikoa jarraitzen dute. Emakumezkoen biluziak brontze txikietan agertzen dira, eskultura zaharrak imitatuz. Gizonezkoen biluziek lan handia eman zuten tailerretan. Eredu batzuk Michelangelok eginak dira: Baco eta beranduago David.


Materialak eta teknikak
Brontzeak beste material bitxiagoak ordezkatu zituen. Funditzen zen eta zizelkatzen zen azken amaiera emateko. Hasieran ez zen oso distiratsua. Marmolaren erabilera oso arrunta zen eta baita beste kareharriak ere. Eskultura batzuetan irudietan brontzezko detaileak egiten dira. Ondoak koloreztatuak ager daitezke.

No hay comentarios: